Prezydent Tychów z absolutorium za 2019 rok.
Na czwartkowej (28 maja) sesji Rady Miasta Tychy radni większością głosów (17 za, 8 radnych wstrzymało się od głosu) przyjęli sprawozdanie z wykonania budżetu za 2019 rok. Radni udzielili także absolutorium Prezydentowi Miasta Tychy za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2019 roku.
W 2019 r. dochody budżetu miasta zrealizowane zostały w kwocie 909,4 mln zł, czyli o 4,3 mln zł wyżej niż zaplanowano. Wydatki budżetu miasta wykonano w wysokości 935 mln zł (o 37,4 mln zł niżej w stosunku do planu). W związku z tym zamiast planowanego deficytu w kwocie 67,3 mln zł miasto zamknęło rok deficytem wynoszącym 25,6 mln zł.
– Wyższe wykonanie dochodów spowodowane było głównie wyższymi od zakładanych wpływami z tytułu: opłat za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności (dochody wyższe od założonych o 5,8 mln zł), udziału miasta w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT), gdzie dochody były wyższe od zakładanych o 2,2 mln zł – mówił na sesji Andrzej Dziuba – prezydent Tychów.
Niewykonanie planowanych wydatków, dotyczyło m.in. działalności bieżącej (kosztów wynagrodzeń, opłat za media, rezerw i poręczeń) – kwota 23,9 mln zł, działalności majątkowej (środki na kontynuowane inwestycje oraz te z zadań zakończonych i rozliczonych) – w kwocie 13,5 mln zł.
Dynamika dochodów w latach 2016 – 2019 (w mln zł)
Dochody ogółem w 2019 roku wzrosły w stosunku do ubiegłego roku o 10,2% czyli o 83,8 mln zł. Dynamika dochodów z pominięciem środków bezzwrotnych wyniosła 3,5%, co oznacza wzrost o 27,4 mln zł.
– Na wzrost dochodów wpływ miała przede wszystkim zmiana w Rządowym Programie „Rodzina 500+” zgodnie z którą od 1 lipca 2019r świadczenie 500+ przysługuje na każde dziecko do ukończenia 18 roku życia, bez względu na dochód osiągany przez rodzinę. W efekcie na realizację programu w 2019 roku otrzymaliśmy dotację z budżetu państwa o 36,8 mln zł wyższą niż w 2018 roku – wyjaśnia prezydent Tychów.
Poza tym dochody wyższe niż w 2018 roku miasto osiągnęło z tytułu: wpływów z tytułu udziału miasta w podatkach dochodowych PIT i CIT (wzrost o 21,9 mln zł), części oświatowej subwencji (wzrost o 13,4 mln zł) oraz wpływów z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi (w związku z podwyżką stawek od 1 kwietnia 2019r) – wzrost o 6,3 mln zł. Jednocześnie o 60,2 mln zł zmniejszyły się dochody miasta w związku z przejęciem od 1.01.2019r. przez Górnośląsko – Zagłębiowską Metropolię realizacji zadań z zakresu organizowania publicznego transportu zbiorowego w komunikacji miejskiej (dochody Miejskiego Zarządu Komunikacji oraz dotacje z gmin ościennych na organizację autobusowej komunikacji pasażerskiej stały się dochodem Metropolii).
Wpływy z tytułu udziału w podatku PIT i CIT (w mln zł)
Wpływy z podatków dochodowych (PIT i CIT) stanowią podstawowe źródło dochodów miasta warunkujących jego sytuację finansową. Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT – kolor niebieski) jest uzależniony przede wszystkim od poziomu bezrobocia, wzrostu średniej płacy oraz polityki fiskalnej państwa w tym zakresie.
– W drugim półroczu 2019 w podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadzone zostały zmiany mające na celu zmniejszenie obciążenia podatkowego osób fizycznych.
– Od sierpnia zwolniono z podatku dochodowego osoby poniżej 26 roku życia, jeżeli ich dochód roczny nie przekracza 85,5 tys. zł, a od października obniżono stawkę podatkową dla pierwszego progu podatkowego z 18 do 17 procent oraz podwyższono kwoty kosztów uzyskania przychodów. Szacuje się, że powyższe zmiany spowodowały uszczuplenie dochodów miasta o ok. 8 mln zł – wyjaśnia Andrzej Dziuba.
Pomimo tego dochody z tytułu udziału w PIT były wyższe w stosunku do roku 2018 o 8,1% tj. o 17,6 mln zł. Na taki poziom wykonania wpływ miał zarówno spadek bezrobocia (w stosunku do roku 2018 o 0,6 punktu procentowego) jak i wzrost wynagrodzeń w gospodarce narodowej (o 7,3%).
Duży wzrost odnotowano również w podatku dochodowym od osób prawnych (CIT – kolor zielony), bo wyniósł on aż 17,1%, co skutkowało wpływami większymi o 4,3 mln zł. Wynikało to przede wszystkim z jednorazowej wpłaty w kwocie 5,2 mln zł jednego z przedsiębiorstw.
Wpływy z podatków i opłat (w mln zł)
Podatki i opłaty lokalne są w mniejszym stopniu powiązane z sytuacją gospodarczą kraju niż podatki dochodowe. Zalicza się do nich przede wszystkim:
- podatek od nieruchomości,
- podatek od środków transportowych,
- podatek od czynności cywilnoprawnych,
- opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
W 2019 roku dochody z tytułu podatków i opłat lokalnych zasiliły budżet miasta kwotą 187,4 mln zł i były wyższe od wykonania 2018 roku o 4,4%, tj. o 8 mln zł.
Najistotniejszą rolę w tej grupie dochodów odgrywa podatek od nieruchomości. Dochody z tego tytułu wyniosły 112,4 mln zł i były wyższe od tych uzyskanych rok wcześniej o 3,3 mln zł.
W 2019r. po raz kolejny odnotowano wzrost wpływów z tytułu podatku od środków transportowych. Wysokie wykonanie – o 0,8 mln zł wyższe niż w 2018r., jest efektem zwiększenia w trakcie roku liczby zarejestrowanych pojazdów przez firmy leasingowe. Pojazdy te stanowią 84% wszystkich opodatkowanych środków transportowych. Utrzymanie stawek podatku od środków transportowych na niezmienionym poziomie od kilku lat oraz ich konkurencyjność w stosunku do gmin ościennych nadal budzi zainteresowanie leasingobiorców firmami prowadzącymi działalność leasingową na terenie gminy Tychy.
Duży wzrost odnotowano również we wpływach z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Zwiększyły się one aż o 28,5%, tj. o 6,4 mln zł. Jest to skutek zwiększenia od 1 kwietnia 2019 roku stawek opłaty – za odpady segregowane z 12 zł do 15 zł, za niesegregowane z 20 zł na 30 zł.
Środki bezzwrotne otrzymane ze źródeł zewnętrznych (w mln zł)
Na przestrzeni ostatnich czterech lat gmina pozyskała łącznie ponad 211 mln zł z bezzwrotnych środków zewnętrznych. Pochodziły one przede wszystkim z budżetu Unii Europejskiej – 164,9 mln zł, z tego na zadania inwestycyjne 142,6 mln zł.
W ubiegłym roku największą cz ęść pozyskanych środków stanowiły środki unijne na budowę bezkolizyjnego węzła drogowego w rejonie ul. Turyńskiej i ul. Oświęcimskiej wraz z przebudową ul. Oświęcimskiej (42,7 mln zł) oraz na zakup nowoczesnego taboru komunikacyjnego (25,7 mln zł). Pozostałe środki miasto pozyskało między innymi od Województwa Śląskiego na zakup aparatury medycznej i wyposażenia dla spółki Megrez (5,3 mln zł) oraz z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej na budowę stadionu lekkoatletycznego (5,5 mln zł).
Wydatki miasta ogółem (w mln zł)
W 2019 roku wydatki ogółem budżetu miasta Tychy zostały zrealizowane w wysokości 935 mln zł, z czego wydatki bieżące wyniosły 703,3 mln zł, zaś wydatki majątkowe 231,7 mln zł.
Struktura wydatków bieżących (w mln zł)
W strukturze wydatków bieżących, jak co roku, największy udział mają środki wykorzystane na oświatę i wychowanie oraz rodzinę i pomoc społeczną. Stanowią one łącznie ponad 62% wszystkich wydatków bieżących. W ubiegłym roku na trzecim miejscu jeśli chodzi o wielkość wydatków bieżących znalazły się środki przeznaczone łącznie na kulturę i sztukę oraz kulturę fizyczną, na które przeznaczono 9% wydatków bieżących tj. 59,3 mln zł.
Na poziomie od 5% do 8% wydatków bieżących kształtują się wydatki na gospodarkę komunalną i mieszkaniową, administrację, transport zbiorowy oraz utrzymanie dróg.
Na zadania z zakresu oświaty wydano łącznie 262,4 mln zł, tj. o 32,7 mln zł więcej niż rok wcześniej przy wzroście subwencji i dotacji z budżetu państwa łącznie o 13,1 mln zł.
Największą część tych wydatków stanowiły: wydatki osobowe 176,7 mln zł (wzrost w stosunku do 2018 r. o 17,4 mln zł, spowodowany głównie podwyższeniem stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli) oraz dotacje dla niepublicznych placówek oświaty – 45,5 mln zł (wzrost w stosunku do 2018 r. o 8,4 mln zł).
Na rodzinę, pomoc i opiekę społeczną w ubiegłym roku wydatkowano 176,3 mln zł tj. o 41,3 mln zł więcej niż rok wcześniej. Na wszystkie wypłacone przez miasto świadczenia dla osób uprawnionych przeznaczono 135,5 mln zł, z czego na wypłatę świadczeń z programu „Rodzina 500+” wydatkowano 93,9 mln zł.
W ramach zadań związanych z kulturą i sportem największe środki przeznaczono na utrzymanie obiektów sportowych zarządzanych przez MOSiR (16,3 mln zł) oraz dotacje dla pięciu tyskich instytucji kultury (16,3 mln zł). Ponadto znaczne środki przeznaczono na dotacje dla klubów sportowych (9,9 mln zł), rekompensatę dla spółki RCGW S.A. z tytułu
eksploatacji Parku Wodnego (6,4 mln zł), rekompensatę dla spółki Tyski Sport S.A. z tytułu utrzymania i zarządzania Stadionem Miejskim (5 mln zł).
Wydatki na remonty, naprawy i konserwacje w latach 2016-2019 (w mln zł)
Na przestrzeni ostatnich 4 lat na remonty, bieżące naprawy i konserwacje wydatkowano łącznie ponad 104 mln zł. W 2019 roku wydatki na ten cel wyniosły 33,1 mln zł. Priorytetem – tak jak to było w latach ubiegłych – były remonty dróg wraz z oświetleniem oraz remonty placówek oświatowo-wychowawczych. Największy zakres prac remontowych dotyczył: budynku przy ul. Młodzieżowej pod potrzeby SP nr 21,SP 10, 11 i 17, Przedszkola nr 5 i 29,
ZS nr 5, ZSS nr 8 oraz Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej.
Wydatki majątkowe w latach 2017-2019 (w mln zł)
Wydatki majątkowe w 2019 roku zamknęły się kwotą 231,7 mln zł. Wykonanie planu wyniosło 94,5 %. Poniesione wydatki majątkowe stanowiły 24,8% wydatków ogółem miasta. Z tego wynika, że co 4-ta złotówka wydana z budżetu przeznaczona została na inwestycje! Nakłady poniesione na inwestycje w 2019 roku były wyższe od łącznych środków wydatkowanych na ten cel w latach 2017-2018. Wynika to przede wszystkim z pozyskania znaczących środków zewnętrznych i to zarówno tych zwrotnych (kredyt z EBI, pożyczka z WFOŚiGW), jak i bezzwrotnych (unijnych, z budżetu państwa, itp.)
Największe nakłady poniesiono na inwestycje drogowe z oświetleniem, inwestycje w transport publiczny i w oświatę. Stanowiły one łącznie prawie ¾ wszystkich wydatków inwestycyjnych.
Na realizację inwestycji drogowych wraz z oświetleniem wydatkowano łącznie 96,5 mln zł tj. prawie 70% więcej niż rok wcześniej.
Największe nakłady w ubiegłym roku tj. prawie 50 mln zł, pochłonęła budowa bezkolizyjnego węzła drogowego w rejonie ul. Turyńskiej i ul. Oświęcimskiej wraz z przebudową ul. Oświęcimskiej. Całość prac budowlanych ma zakończyć się do końca czerwca. Całkowita wartość tej inwestycji (razem z odszkodowaniami za grunty przejęte pod budowę drogi) wynosi 134 mln zł, z czego udział środków unijnych wynosi łącznie ponad 92 mln zł.
Na budowę drogi łą cz ącej ul. Grota Roweckiego z ul. Oświęcimską wydano w ubiegłym roku 27,8 mln zł. Łączny koszt zadania wyniósł 28,5 mln zł, z czego prawie 10 mln zł miasto pozyskało z rezerwy subwencji ogólnej budżetu państwa a kolejne prawie 340 tys. zł z Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. W ramach inwestycji powstał 1,5-kilometrowy odcinek drogi, łą cz ący ul. Grota Roweckiego z ul. Jaworową (w rejonie ul. Sadowej). Wybudowano most nad Potokiem Tyskim, chodniki, ścieżki rowerowe i infrastrukturę towarzyszącą. Drugi etap obejmował przebudowę skrzyżowania ulic Oświęcimskiej, Czarnej i Sadowej. Zmieniła się całkowicie geometria tego skrzyżowania, powstała sygnalizacja świetlna i dodatkowe pasy ruchu. W przyszłości skrzyżowanie zostanie włączone w system ITS.
– Od 13 grudnia ubiegłego roku nowy wjazd do centrum miasta z DK-44 został udostępniony kierowcom i znacznie usprawnił komunikację w mieście, zwłaszcza przy wjeździe do centrum Tychów od strony ulicy Jaworowej i Sadowej – mówi Andrzej Dziuba.
Na przebudowę ul. Przemysłowej wydano w ubiegłym roku 4,2 mln zł. Wykonano jezdnię o nawierzchni bitumicznej i długości 685 m, 15 miejsc postojowych, dwustronny chodnik, ścieżkę rowerową i zatokę autobusową.
Kolejne dwie inwestycje dotyczyły przebudowy ul. Granicznej oraz modernizacji parkingu przy szpitalu wojewódzkim. Na obie inwestycje wydaliśmy w ubiegłym roku ponad 3 mln zł, a łączny ich koszt zamknął się kwotą 4,3 mln zł.
W ramach inwestycji w transport publiczny środki w wysokości 37,7 mln zł w całości przeznaczono na zadanie pn. „ Zakup nowoczesnego taboru autobusowego z napędem ekologicznym na potrzeby rozwoju transportu publicznego w podregionie tyskim” realizowanego przez miejskie spółki PKM i TLT przy współudziale środków unijnych.
Zakres zadania obejmuje zakup 69 szt. pojazdów (autobusy, mikrobusy, pojazdy techniczne, 2 elektrobusy) oraz budowę i modernizację budynków technicznych i budowę odcinka sieci trakcji trolejbusowej. Zakończenie robót związanych z przebudową zajezdni PKM planuje się końcem br. Łączna wartość inwestycji wynosi 130 mln zł, z czego dofinansowanie ze środków unijnych to 100 mln zł.
Kolejną pozycję zajmują inwestycje w oświacie. Na ten cel w ubiegłym roku wydatkowano 34,1 mln zł. Największa cz ęść tych środków tj. 27,8 mln zł przeznaczona została na dokończenie termomodernizacji i modernizacji 6 placówek oświatowych. Z kolei na projekty pod nazwą: „Adaptacja istniejących pomieszczeń na warsztaty i pracownie zawodowe wraz z wyposażeniem w Zespole Szkół nr 4 przy al. Bielskiej” oraz „Przebudowa i wyposażenie warsztatów w Zespole Szkół nr 7 przy ul. Browarowej” wydano w sumie 3,3 mln zł, z czego dofinansowanie z UE to 2,6 mln zł. Na budowę boiska wielofunkcyjnego przy III Liceum Ogólnokształcącym przy ul. Elfów wydatkowano 512 tys. zł.
Na inwestycje związane z kulturą fizyczną w ubiegłym roku wydatkowano 24,1 mln zł.
Największe środki tj. 9,3 mln zł przeznaczono na budowę stadionu lekkoatletycznego.
Kolejne 9,2 mln zł przeznaczono na budowę budynku sekcji kajakarskiej Miejskiego Ośrodka Sportów Młodzieżowych. Całkowity koszt zadania zamknął się kwotą 10,3 mln zł – w całości sfinansowaną z dochodów własnych miasta.
Kolejną pozycję zajmują inwestycje w gospodarkę mieszkaniową. Na ten cel w ubiegłym roku wydatkowano 17,9 mln zł. Największa cz ęść tych środków tj. 6,7 mln zł przeznaczona została na termomodernizację wraz modernizacją 10 budynków mieszkalnych wielorodzinnych w dzielnicy Osada przy ul. Katowickiej.
Na podwyższenie kapitału zakładowego w spółce Tyskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. wyasygnowaliśmy z budżetu miasta 4 mln zł. Środki zostały przeznaczone na budowę budynku mieszkalnego wielorodzinnego przy ul. de Gaulle’a- budynku powstaną 23 lokale mieszkalne. Łączna wartość inwestycji, planowanej do ukończenia końcem br., wynosi 8,7 mln zł.
Kolejnym zadaniem była budowa Centrum Usług Społecznościowych . W budynku przy Zespole Szkół nr 5 przy ul. Edukacji 11 powstały m.in. Dzienny Dom Seniora, Klub Seniora i mieszkania chronione oraz komunalne. W ubiegłym roku wydano na ten cel 4 mln zł. Całkowity koszt zamknął się kwotą 5,4 mln zł, z czego prawie 3,5 mln zł miasto pozyskało ze środków unijnych.
W ramach inwestycji na ochronę zdrowia środki otrzymane od Województwa Śląskiego w wysokości 5,3 mln zł przeznaczono dla szpitala wojewódzkiego Megrez na zakup nowoczesnej aparatury medycznej, sprzętu medycznego i wyposażenia. Zakupiono m.in. inkubatory, respiratory, aparaty USG, aparat do znieczulania i inne. Z kolei środki własne miasta w kwocie 581 tys. zł przekazano do spółki w formie podwyższenia kapitału zakładowego z przeznaczeniem na przebudowę Oddziału Ginekologiczno-Położniczego i Oddziału Neonatologicznego. Zadanie planowane jest do realizacji w latach 2019-2021. Łączna wartość robót wraz z zakupem wyposażenia to prawie 13 mln zł.
W ramach pozostałych wydatków majątkowych największą kwotę przeznaczono na realizację IV etapu programu ograniczenia niskiej emisji dla miasta Tychy. Na ten cel w ubiegłym roku wydano 3,6 mln zł. Zadanie współfinansowane było środkami WFOŚiGW.
Środki przeznaczono na wymianę w budynkach jednorodzinnych 407 nieekologicznych źródeł ciepła, ocieplenie ścian w 20 budynkach, ocieplenie stropów lub dachów w 10 budynkach oraz wymianę okien w 15 budynkach. Ponadto zlikwidowano 4 źródła ciepła opalane węglem i zamontowano węzeł ciepła wraz podłączeniem do lokalnej sieci ciepłowniczej.
Na adaptację obiektu w Kobiórze przy ul. Promnickiej na potrzeby domu opieki społecznej wydano w ubiegłym roku ponad 1,6 mln zł. Poniesiono koszty wykonania robót murarskich, montażu okien i klap oddymiających, gipsowania parteru i I piętra oraz instalacji wodno-kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania i elektrycznej. Łączny koszt inwestycji planowanej. wynosi 8,5 mln zł.
Indywidualny wskaźnik obsługi zadłużenia
W roku 2019 indywidualny wskaźnik obsługi zadłużenia dla miasta Tychy nadal utrzymywał się na niskim poziomie. Jego maksymalna dopuszczalna wartość wyliczana odrębnie dla każdej jednostki samorządu terytorialnego w oparciu o osiąganą przez jednostkę w poprzednich trzech latach nadwyżkę operacyjną, dla miasta Tychy wyniosła w 2019 r. 13,8%. Natomiast osiągnięty indywidualny wskaźnik obsługi zadłużenia, wynikający ze spłacanych w danym roku pożyczek, kredytów oraz wykupionych obligacji wraz z odsetkami wyniósł 3,5%.
Źródło : http://umtychy.pl/