Sztuka dla lepszego życia – kopia Murarki i debata.
Realizowany przez Muzeum Miejskie w Tychach projekt Tychy – przeszłość – dziś. Sztuka dla lepszego życia zbliża się ku końcowi. 21 listopada 2017 odbędzie się podsumowująca działanie debata z udziałem kuratorów i twórców. Wcześniej tego samego dnia nastąpi odsłonięcie kolejnej z przygotowanych w mieście prac – tym razem będzie to pomnik autorstwa Łukasza Surowca. Twórca, nawiązując do rzeźby znajdującej się na osiedlu A i przedstawiającej przodownicę pracy – murarkę, zaproponował stworzenie jej kopii i osadzenie w przestrzeni Tyskiej Podstrefy Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.
Odsłonięcie pracy planowane jest na godzinę 14.00. Wówczas przed Galerią Strefart (ul. Fabryczna 2) odkuwana będzie artystyczna realizacja Łukasza Surowca. Twórca, kuratorzy oraz współpracujący z Muzeum Miejskim przedstawiciele Galerii porozmawiają o pracy ze zgromadzonymi dziennikarzami i widzami.
„Kopia przodownicy pracy” Łukasza Surowca bazuje na znajdującej się na osiedlu A w Tychach rzeźbie autorstwa Stanisława Marcinowa z 1955 roku. Dzieło Surowca zostaje przeniesione w przestrzeń Strefartu i jest przykładem przechwycenia (detournement), użycia ready-made, w celu wydobycia nowego, innego znaczenia – podkreśla Stanisław Ruksza, jeden z kuratorów projektu “Tychy – przeszłość – dziś. Sztuka dla lepszego życia”. Oryginalna rzeźba murarki związana jest z początkami socjalistycznego miasta. Wpisuje się w powszechną wówczas tendencję heroizacji budowniczych nowej Polski – robotników. Projekt Surowca nawiązuje tym samym do wielkiej budowy miasta Tychy.
Realizacja nawiązuje zmian zarówno w procesie funkcjonowania miasta, jak i samej pracy. Tyskie malowidła i rzeźby robotników, wywołują skojarzenia z pracą rąk. Obecnie na Górnym Śląsku, w dobie prymatu usług oraz stawiania na innowacyjność, jest ona wypierana, znika tradycja pracownicza, związkowa – dodaje Ruksza. „Pomnik przodownicy pracy” w nowej lokalizacji staje się jednocześnie pomnikiem ekonomicznych przemian od głębokiego socjalizmu po głęboki kapitalizm. Zabieg artysty pokazuje nie tylko oś przemian robotniczego miasta, ale też drogę od oryginału po jego kopię wraz z jej ekonomicznym wymiarem. Socrealistyczne rzeźby przodowników wykonane są z wapiennego, zbrojonego betonu – najtańszego na tamte czasy odlewniczego tworzywa. Kopia jest wykonana podobnie – z żywicy wypełnionej styropianem i pianką (współcześnie najtańszy materiał rzeźbiarski).
21 listopada 2017 odbędzie się także debata pt. Sztuka dla lepszego życia podsumowująca realizowany przez Muzeum Miejskie w Tychach projekt. Jej gośćmi będą kuratorzy działań artystycznych: Michał Kubieniec i Stanisław Ruksza, zaangażowani artyści: Iza Rutkowska, Paweł Ryżko i Łukasz Surowiec oraz dyrektor Muzeum: Aleksandra Matuszczyk. Rozmowę poprowadzi dr hab. Tomasz Nawrocki. Uczestnicy porozmawiają o społecznej perspektywnie realizacji artystycznych, o współczesnej roli sztuki, a także o tym, jak w swoich pracach twórcy oddają historię miasta i losy jego mieszkańców.
Debata rozpocznie się o godzinie 18.00 w Dawnej Młótowni przy ul. Katowickiej 9. Wstęp dla wszystkich zainteresowanych jest bezpłatny.
Działanie realizowane jest w ramach projektu Tychy – przeszłość – dziś. Sztuka dla lepszego życia. To całoroczny cykl działań obejmujących dyskusje, spacery i realizacje artystyczne w przestrzeni miasta. Realizacja projektu w Tychach wiąże się z długoletnią historią obecności sztuki w przestrzeni miasta.
Celem podejmowanych przez Muzeum Miejskie w Tychach działań jest namysł nad współczesnym obliczem sztuki w przestrzeni publicznej, a także nad jej rolą dla mieszkańców miast. Kuratorami projektu są Michał Kubieniec i Stanisław Ruksza.
Działanie dofinansowane zostało ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Biogramy uczestników debaty:
Iza Rutkowska – artystka, animatorka i menadżerka kultury. Założycielka Fundacji Form i Kształtów oraz Szkoły Nauk Praktycznych, reżyserka filmu „Podwórko im. Wszystkich Mieszkańców”. Współpracuje z samorządami miast, licznymi organizacjami pozarządowymi, domami kultury oraz instytucjami sztuki w Polsce i za granicą. Realizowała projekty między innymi we współpracy z Zachętą Narodową Galerią Sztuki, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Galerią Narodową w Dżakarcie czy Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Bolonii. Jej działania z pogranicza architektury, designu i performansu skupiają się na nadawaniu nowych form i kształtów przestrzeni publicznej. Angażują ludzi z różnych środowisk i w każdym wieku. Bywają efemeryczne, ale częściej przeradzają się w długi proces integracji lokalnej.
Paweł Ryżko – artysta, grafik. Jego twórczość opiera się głównie na plakacie, typografii, muralu i szablonie, stylistycznie nawiązując do tradycji konstruktywizmu. Absolwent Wydziału Grafiki i Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi. Przez 5 lat współpracował z grupą Twożywo. W roku 2012 otrzymał stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Młoda Polska”. Prace Pawła Ryżko były pokazywane w ramach wielu wystaw zbiorowych i nagradzane na konkursach graficznych.
Łukasz Surowiec – artysta interdyscyplinarny, rzeźbiarz, performer, twórca filmów wideo, autor akcji społecznych. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu oraz Universität der Künste w Berlinie. Twórczość Łukasza Surowca jest zróżnicowana zarówno pod względem formy jak i zagadnień, podejmowanych przez artystę. W swoich obiektach i interwencjach artystycznych Surowiec wnika i bada aktualne stosunki społeczne, podejmuje również zagadnienia historyczne i polityczne. W swojej twórczości Surowiec podejmuje aktualne kwestie społeczne, wychodząc także poza mury oficjalnych instytucji sztuki.
Stanisław Ruksza – kurator, historyk sztuki, dyrektor Trafostacji Sztuki w Szczecinie. Wcześniej dyrektor programowy CSW Kronika w Bytomiu. Autor tekstów o sztuce współczesnej i redaktor książek. Kurator kilkudziesięciu wystaw indywidualnych, a także tematycznych w kraju i za granicą, m.in. „Oblicze dnia. Koszty społeczne w Polsce po 1989 roku” (ArtBoom Festival, Kraków 2014), „Manifestacje romantyczne” (BWA Sokół, Nowy Sącz 2014), „Projekt Metropolis” (Muzeum Śląskie, Katowice 2015), „The Wall. Art Face To Face With Borders” (Careof DOCVA, Mediolan 2015), „Je brule Paris” (Cite Internationale des Arts, Paris 2015). Rezydent apexart w Nowym Jorku i Careof DOCVA w Mediolanie. W 2014 roku „kurator roku” w rankingu pisma artystycznego Obieg.
Michał Kubieniec – absolwent kulturoznawstwa na Uniwersytecie Śląskim. Do 2016 roku kurator Katowice Street Art Festival. Członek Stowarzyszenia Moje Miasto. Lokalny przedsiębiorca-współwłaściciel sklepu ze śląskim designem Geszeft. Koordynator wielu wydarzeń kulturalnych dotykających problematyki miejskiej tj. Rajza po Kato, Design it. In Silesia.., Projekt Neon. Współpracował z galerią Dwie Lewe Ręce czy klubokawiarnią KATO. Brał udział w przygotowaniach Katowic do konkursu ESK. Autor bloga MIASTOPROJEKT.
Aleksandra Matuszczyk – dyrektor Muzeum Miejskiego w Tychach. Kulturoznawca i menedżer kultury. Kurator wystaw, pomysłodawca i realizator licznych przedsięwzięć kulturalnych. Pracowała w Centrum Scenografii Polskiej Muzeum Śląskiego w Katowicach. Od podstaw tworzyła Dział Promocji i Reklamy Górnośląskiego Centrum Kultury. Była także szefem Działu Promocji i Organizacji Imprez w Górnośląskim Parku Etnograficznym w Chorzowie. Zaangażowana w starania Katowic o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury. Współtwórczyni projektu Metropolis oraz festiwalu „Jazz i okolice” czy Letni Ogród Teatralny.
Tomasz Nawrocki – profesor, socjolog miasta i przestrzeni. Dyrektor Instytutu Socjologii Uniwersytetu Śląskiego, koordynator w Kolegium Indywidualnych Studiów Międzyobszarowych (ISM) Uniwersytetu Śląskiego. Prowadzi badania m.in. nad miastami śląskimi, funkcjonowaniem przestrzeni publicznych. Autor lub współautor kilku książek i kilkudziesięciu artykułów poświęconych przede wszystkim tematyce miejskiej i regionalnej. Obserwator procesów społecznych dokonujących się na Górnym Śląsku.
