Katalog „Tyski Klub Fotograficzny KRON. Śląsk 1978-1983” wyróżniony w konkursie „Fotograficzna Publikacja Roku”.

 


Z nieskrywaną radością dzielimy się informacją, że katalog wystawy „Tyski Klub Fotograficzny KRON. Śląsk 1978–1983”, wydany przez Muzeum Miejskie w Tychach, uzyskał wyróżnienie w konkursie „Fotograficzna Publikacja Roku 2024” jako jedna z najciekawszych polskich publikacji z dziedziny fotografii wydanych w 2023 roku. Jurorki i jurorzy docenili „świetnie zrealizowaną pracę zbiorową — […] odświeżenie interesujących fotografii i znakomity projekt. Publikacja w ciekawy sposób opowiada o zjawisku historycznym, pokazuje cykle zdjęć dziś niedostępne szerszej publiczności, wreszcie opowiada o wycinku Polski. Marzyłoby nam się widzieć więcej takich prac, także o innych klubach i grupach fotograficznych”. Tytuł Fotograficznej Publikacji Roku i Nagrodę Główną im. Krzyśka Makowskiego oraz wyróżnienia przyznano 13 czerwca 2024 roku podczas otwarcia Fotofestiwalu – Międzynarodowego Festiwalu Fotografii w Łodzi. Wystawę pokonkursową można oglądać do 23 czerwca 2024 roku.

Niezwykła publikacja towarzyszyła pierwszej krytycznej wystawie ukazującej dorobek Tyskiego Klubu Fotograficznego KRON (to także pierwsza wspólna wystawa tej grupy od 1983 roku, czyli jej rozwiązania 40 lat temu). Redaktorami tomu są Ewelina Lasota (Dział Fotografii Muzeum Miejskiego w Tychach) i Michał Łuczak, zarazem kuratorzy wystawy, natomiast za projektem graficznym i składem stoi Joanna Jopkiewicz (Grupa Projektor).

Członkowie KRONU na przełomie lat 70. i 80. XX wieku dokumentowali Śląsk – kolonie robotnicze i familoki, często tuż przed wyburzeniem (Kaufhaus w Rudzie Śląskiej czy Martinschacht w Świętochłowicach), fotografowali hałdy i tereny przemysłowe na terenie Górnego Śląska (np. w Bytomiu, Chorzowie, Katowicach, Rudzie Śląskiej, Rybniku, Świętochłowicach i Zabrzu), ale też ludzi w tym krajobrazie. Nazywali siebie „młodymi gniewnymi”, silną inspirację odnajdując w kinie brytyjskim nowej fali lat 60. XX wieku. Ich zdjęcia wyróżniają się tematem, stylem i krytycyzmem. Mawiali, że Śląsk był ciemny, czarny, smolisty i takie też były ich fotografie. A krytyk sztuki, Jerzy Busza, pisał, że prace KRONU to „Liryki Manchesteru i Londynu przeniesione na grunt polski”.

Ten obszerny (348 stron) polsko-angielski katalog to przede wszystkim prezentacja 67 prac artystów tworzących trzon KRONu: Michała Cały (ur. 1948), Tadeusza Kluby (ur. 1951), Krzysztofa Pileckiego (ur. 1958), Henryka Rączkowskiego (1952–2008), Mieczysława Wielomskiego (1948–2018) i Zbigniewa Zalewskiego (ur. 1951). Zawiera też 34 fotografie współczesne – część „Widoki zmian” to fotografie industrialnego Śląska po 2000 roku autorstwa artystki i artystów współczesnych, jak: Wojciech Wilczyk (cykl „Czarno-biały Śląsk”, 1999–2003), Arkadiusz Gola („Karmańskie”, 2004), Tomasz Liboska („Odwrót”, od 2016), Marzena Abrahamik („Underground”, od 2018) i Krzysztof Szewczyk („Nowa dzikość”, 2014–2018) – które pozwalają zaobserwować, jakie zmiany zaszły w tożsamości dziś postindustrialnego regionu oraz w obrębie samego medium, jakim jest fotografia. Ilustrowany jest archiwaliami związanymi z KRONem.

„Fotograficzna Publikacja Roku” to konkurs ogólnopolski, organizowany przez Międzynarodowy Festiwal Fotografii w Łodzi „Fotofestiwal”, Księgarnię Bookoff i Miejsce Fotografii oraz Służewski Dom Kultury. To już jego 14. edycja. Zwraca uwagę na książki, w których fotografia zajmuje centralne miejsce – albumy, katalogi, książki teoretyczne i podręczniki oraz limitowane wydawnictwa self-publishingowe i ziny. Jurorki i jurorzy – ekspertki i eksperci zajmujący się tworzeniem książek oraz fotografią: Franek Ammer, Olga Drenda, Nicolas Grospierre, Artur Pławski (fotograf, laureat Fotograficznej Publikacji Roku 2023), Paweł Rubkiewicz, Idalia Smyczyńska i Aleksandra Żalińska (fotografka, laureatka Fotograficznej Publikacji Roku 2023) – doceniają i nagradzają te publikacje, które mogą stać się inspiracją, i które prezentują odważne koncepcje, dopracowaną grafikę, doskonały druk, wyjątkowe zdjęcia i przemyślany projekt. Nagrody i nominacje to potwierdzenie odważnego i twórczego podejścia do medium, jakim jest książka, będącego efektem ambitnych poszukiwań twórców.