Katalog „Tyski Klub Fotograficzny KRON. Śląsk 1978-1983” z szansą na tytuł Fotograficznej Publikacji Roku.
Z radością dzielimy się informacją, że katalog wystawy „Tyski Klub Fotograficzny KRON. Śląsk 1978–1983”, wydany przez Muzeum Miejskie w Tychach, znalazł się wśród 22 najciekawszych polskich publikacji z dziedziny fotografii wydanych w 2023 roku.
Niezwykła publikacja towarzyszyła pierwszej krytycznej wystawie ukazującej dorobek Tyskiego Klubu Fotograficznego KRON (to także pierwsza wspólna wystawa tej grupy od 1983 roku, czyli jej rozwiązania 40 lat temu). Redaktorami tomu są Ewelina Lasota (Dział Fotografii Muzeum Miejskiego w Tychach) i Michał Łuczak, zarazem kuratorzy wystawy, natomiast za projektem graficznym i składem stoi Joanna Jopkiewicz (Grupa Projektor). To wszystko sprawiło, że oddaliśmy czytelniczkom i czytelnikom wysmakowane edytorsko i zaprojektowane z dbałością o detal wydawnictwo.
Członkowie KRONU na przełomie lat 70. i 80. XX wieku dokumentowali Śląsk – kolonie robotnicze i familoki, często tuż przed wyburzeniem (Kaufhaus w Rudzie Śląskiej czy Martinschacht w Świętochłowicach), fotografowali hałdy i tereny przemysłowe na terenie Górnego Śląska (np. w Bytomiu, Chorzowie, Katowicach, Rudzie Śląskiej, Rybniku, Świętochłowicach i Zabrzu), ale też ludzi w tym krajobrazie. Nazywali siebie „młodymi gniewnymi”, silną inspirację odnajdując w kinie brytyjskim nowej fali lat 60. XX wieku. Ich zdjęcia wyróżniają się tematem, stylem i krytycyzmem. Mawiali, że Śląsk był ciemny, czarny, smolisty i takie też były ich fotografie. A krytyk sztuki, Jerzy Busza, pisał, że prace KRONU to „Liryki Manchesteru i Londynu przeniesione na grunt polski”.
Ten obszerny (348 stron) polsko-angielski katalog to przede wszystkim prezentacja 67 prac artystów tworzących trzon KRONu: Michała Cały (ur. 1948), Tadeusza Kluby (ur. 1951), Krzysztofa Pileckiego (ur. 1958), Henryka Rączkowskiego (1952–2008), Mieczysława Wielomskiego (1948–2018) i Zbigniewa Zalewskiego (ur. 1951). Zawiera też 34 fotografie współczesne – część „Widoki zmian” to fotografie industrialnego Śląska po 2000 roku autorstwa artystki i artystów współczesnych, jak: Wojciech Wilczyk (cykl „Czarno-biały Śląsk”, 1999–2003), Arkadiusz Gola („Karmańskie”, 2004), Tomasz Liboska („Odwrót”, od 2016), Marzena Abrahamik („Underground”, od 2018) i Krzysztof Szewczyk („Nowa dzikość”, 2014–2018) – które pozwalają zaobserwować, jakie zmiany zaszły w tożsamości dziś postinudtrialnego regionu oraz w obrębie samego medium, jakim jest fotografia. Ilustrowany jest archiwaliami związanymi z KRONem.
Zadanie „Wydanie katalogu do wystawy pn. >>KRON. Fotografia umiejscowiona. Tyskie Towarzystwo Fotograficzne KRON (1976–1983)<<” dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego (dofinansowanie: 56 355 zł, całkowita wartość: 112 155 zł). Celem zadania jest ugruntowanie wiedzy na temat KRONU i wprowadzenie jej do historii polskiej fotografii. Katalog jest bezpłatny, zarówno w wersji papierowej, jak i elektronicznej (pdf) – do pobrania ze sklepu internetowego Muzeum Miejskiego w Tychach.
„Fotograficzna Publikacja Roku” to konkurs ogólnopolski, organizowany przez Międzynarodowy Festiwal Fotografii w Łodzi „Fotofestiwal”, Księgarnię Bookoff i Miejsce Fotografii oraz Służewiecki Dom Kultury. To już jego 14. edycja. Zwraca uwagę na książki, w których fotografia zajmuje centralne miejsce – albumy, katalogi, książki teoretyczne i podręczniki oraz limitowane wydawnictwa self-publishingowe i ziny. Jurorki i jurorzy – ekspertki i eksperci zajmujący się tworzeniem książek oraz fotografią: Franek Ammer, Olga Drenda, Nicolas Grospierre, Artur Pławski (fotograf, laureat Fotograficznej Publikacji Roku 2023), Paweł Rubkiewicz, Idalia Smyczyńska i Aleksandra Żalińska (fotografka, laureatka Fotograficznej Publikacji Roku 2023) – doceniają i nagradzają te publikacje, które mogą stać się inspiracją, i które prezentują odważne koncepcje, dopracowaną grafikę, doskonały druk, wyjątkowe zdjęcia i przemyślany projekt. Nagrody i nominacje to potwierdzenie odważnego i twórczego podejścia do medium, jakim jest książka, będącego efektem ambitnych poszukiwań twórców. Tytuł Fotograficznej Publikacji Roku i Nagroda Główna im. Krzyśka Makowskiego oraz wyróżnienia przyznane zostaną 13 czerwca 2024 roku podczas otwarcia Fotofestiwalu – Międzynarodowego Festiwalu Fotografii w Łodzi, na którym zaprezentowane zostaną także publikacje, które trafiły na finałową shortlistę. Wystawę pokonkursową będzie można oglądać do 23 czerwca 2024 roku.
