Supernauczycieli mamy już w 10% polskich szkół średnich.
W trakcie kilkunastu lat edukacji młodemu człowiekowi towarzyszy średnio kilkudziesięciu nauczycieli. To właśnie od nich zależą wybory uczniów, ich pasje i plany. Im więcej czasu mija po ukończeniu szkoły, tym szybciej zapominamy, jak ważną rolę pełni nauczyciel w polskim systemie edukacji, a przede wszystkim w przygotowaniu młodzieży do życia – osobistego, zawodowego i obywatelskiego. Dlatego z okazji Dnia Nauczyciela warto o tym przypomnieć.
Odpowiedzialność nauczycieli nigdy nie była tak duża jak teraz. Nauczyciele są także jedną z najczęściej szkolących się grup zawodowych w Polsce. Nie powinno to dziwić nikogo, ponieważ system edukacji znacznie odbiega od świata codziennego: zautomatyzowanego, informacyjnego czy przedsiębiorczego. – Rola nauczyciela we współczesnym systemie nauczania jest ogromna – twierdzi Rafał Flis, wiceprezes Fundacji Zwolnieni z Teorii, która co roku uczy pracy w zespole uczniów z 30% szkół średnich w Polsce – Poprawa ramy programowej, tablice multimedialne czy gimnazja to istotne kwestie dla systemu oświaty. Jednak jeśli chodzi o to, by młodzież uczyła się najbardziej poszukiwanych kompetencji na rynku pracy w XXI wieku, najważniejsi bezsprzecznie są ludzie. Nauczyciele, którzy pomimo tylu wyzwań inspirują swoich uczniów – dodaje Flis.
Badanie Stowarzyszenia Klon/Jawor pokazuje, że najczęściej wybieranym obszarem działań dla organizacji pozarządowych w Polsce jest właśnie edukacja i wychowanie. Z czego to wynika? Rafał Flis uważa, że to edukacja jest wstępem do zmiany nawyków, poglądu na życie i wyrobieniu postaw obywatelskich. Dlatego od pewnego czasu jego fundacja w równym stopniu oferuje swoje wsparcie nie tylko uczniom, ale i belfrom, organizując dla nich grupę Nauczyciele Zwolnieni z Teori, w której m.in oferują im szkolenia kompetencyjne. Dodatkowo nauczyciele, którzy są jej członkiem, mają możliwość korzystać z nowoczesnej platformy stworzonej przy wsparciu Google.org, charytatywnego oddziału Google. Zwolnieni z Teorii w tym zakresie wspomagają nauczycieli już z 10% wszystkich liceów i techników w całej Polsce. – Wiemy, że nauczyciele potrzebują wsparcia w zmieniającym się świecie, aby przygotować młodzież do wyzwań przyszłości, rynku pracy, życiowych rozterek w świecie zdominowanym przez technologie. Wiemy także jak możemy im pomóc w uzbrojeniu w kluczowe kompetencje miękkie, takie jak angażowanie młodzieży do pracy grupowej, rozwiązywanie konfliktów czy motywowanie zespołu. Z przeprowadzonych przez nas badań wynika, że dzięki zaangażowaniu nauczyciela we wsparcie młodzieży przy projekcie społecznym, trzykrotnie wzrasta liczba projektów realizowanych do końca. Sami nauczyciele mówią nam, że tego typu praca rozwija także ich samych. Poza tym, wspieranie nauczycieli to de facto pomaganie uczniom w ich codziennym życiu szkolnym oraz w rozwoju ich pasji i mocnych stron – podsumowuje Rafał Flis.
Obecnie nauczyciele borykają się z wieloma problemami jak np. niskie zarobki, brak autorytetu czy trudności w połączeniu życia rodzinnego z zawodowym. Jednym ze sposobów na zwiększenie ich zadowolenia są nowe, ekscytujące przedsięwzięcia realizowane przez uczniów z ich mentorskim wsparciem. – Dla mnie był to niesamowity zastrzyk energii, przeżycie nowych doświadczeń i wzruszeń. Nie jest to z mojej strony żadna egzaltacja, tylko autentyczna radość z dokonań moich uczniów. Zbudowałam z nimi zupełnie nowy rodzaj relacji, momentami partnerski, ale jednocześnie budujący mój autorytet – podkreśla Urszula Deszcz, nauczycielka języka angielskiego w II LO w Dębicy, która m.in. wspierała młodzież w realizacji projektu „KeepFit6”, promującego wśród dzieci i młodzieży zdrowy tryb życia.
Niestandardowe działania nauczycieli pomagają wzmacniać ich kompetencje pedagogiczne oraz budować relacje z uczniami, które motywują obydwie strony do współpracy i efektywniejszego działania. – Wspieranie uczniów przy projektach społecznych daje nauczycielowi poczucie realnego wpływu na pozytywną zmianę w edukacji, która powinna odpowiadać oczekiwaniom młodzieży w zakresie przestrzeni do rozwoju kompetencji XXI wieku. Dla mnie osobiście kluczową wartością jest to, że te projekty dają młodym ludziom poczucie sprawczości i wyposażają ich w umiejętności niezbędne na rynku pracy. Ponadto, realizując projekty społeczne młodzież odkrywa swoje ukryte talenty, co w znacznym stopniu podnosi ich poczucie własnej wartości. Praca projektowa jest też podstawą budowania partnerskich relacji z uczniami, tak ważnych w tworzeniu atmosfery w szkole – podkreśla Agnieszka Saramowicz-Garstecka, nauczycielka języka angielskiego w I LO w Toruniu.
Dlatego, w szczególności w Dniu Nauczyciela, warto w pracy z młodzieżą zachęcać nauczycieli do zdobywania się na działania kreatywne, innowacyjne, i skierowane na lokalną społeczność i rzeczywiste problemy. W mediach społecznościowych Zwolnieni z Teorii zapraszają także młodzież do składania podziękowań swoim nauczycielom za ich pracę oraz do zachęcania ich pod hashtagiem #NauczycieleZwolnieniZTeorii do robienia rzeczy praktycznych i inspirujących, które mogą zmieniać polski system edukacji.
***
Zwolnieni z Teorii to ogólnopolska olimpiada z projektów społecznych. Powstała w 2014 roku, by dać każdemu młodemu człowiekowi możliwość tworzenia własnych projektów społecznych i nabywania kompetencji przyszłości, takich jak: współpraca, komunikacja czy przywództwo. Olimpiada polega na współpracy uczestników poprzez platformę internetową www.zwolnienizteorii.pl, opartą o nowoczesną metodę nauczania polegającą na tym, że robiąc prawdziwy projekt społeczny, rozwija się praktyczne kompetencje potrzebne w życiu zawodowym.